بررسی مزایا و معایب ازدواج فامیلی

معمولا در ازدواج های فامیلی، دخالت های خانواده بیشتر می شود. این دخالت ها ممکن است به کل فامیل سرایت پیدا کند.
 

ازدواج فامیلی از دیرباز در کشور ما از طرفدارانی برخوردار بوده است. اگرچه این امر در حال حاضر به شدت و حدت گذشته نبوده اما همچنان در بسیاری مناطق به چشم می خورد. بر اساس تحقیقات صورت گرفته در کشور، به ویژه از طرف وزارت بهداشت، 3 الی 4 درصد نوزادان متولد شده در کشور، به نوعی نقص مادرزادی یا بیماری ژنتیکی مبتلا می باشند.

در ازدواج های فامیلی آمار تولد نوزادان دارای بیماری های ژنتیکی، دو برابر جمعیت کل برآورد شده است. از سوی دیگر، در بسیاری از جوامع پیشرفته و توسعه یافته، جوانان را از انجام ازدواج فامیلی به وسیله آگاهی و آموزش منع می نمایند. در این زمینه باید خاطر نشان نمود که ازدواج های فامیلی در کشورهای آسیایی همچنان به قوت خود باقی بوده و هر ساله درصد قابل توجهی به این نوع ازدواج افزوده می شود.

لازم به ذکر است که در شمال آمریکا و کشورهای اروپایی، ازدواج های فامیلی با ممنوعیت قانونی همراه می باشد. به طور کلی، انتخاب فرد مناسب برای ازدواج فرزندان، یکی از نگرانی ها و دغدغه های مهم والدین محسوب می شود. بر همین اساس، بسیاری از خانواده ها به علت هم کفو بودن و شناخت بیشتر بستگان، به سوی ازدواج فامیلی سوق پیدا می کنند. از سوی دیگر، برخی از قومیت ها در کشور ما ازدواج با غریبه را هرگز به صلاح و مصلحت خود نمی دانند. این اعتقادات در بسیاری مواقع از جمله و نقل قول معروف «عقد دختر عمو و پسر عمو در آسمان بسته شده است» نشأت گرفته می شود. 
 

بدون تردید، تناسب و آشنایی خانوادگی طرفین را می توان یکی از مهم ترین مزیت های ازدواج فامیلی برشمرد. بسیاری از خانواده ها به علت داشتن شناخت خوب و مناسب از خویشاوندان و بستگان خود، اطمینان دارند با برقراری پیوند ازدواج با فامیل و آشنا، احتمال خوشبختی فرزندشان به مراتب بیشتر و بالاتر می شود.

مضاف بر این، تناسب عقاید، ارزش ها و هماهنگی رسوم و فرهنگ خانوادگی خویشاوندان و آشنایان، از بسیاری اختلافات و کشمکش های آینده جلوگیری به عمل می آورد. از طرف دیگر، بر اساس مطالعات انجام شده، در ازدواج های فامیلی، احتمال طلاق و جدایی به حداقل می رسد. چراکه در این نوع ازدواج، جدایی به زیر سوال رفتن و خدشه دار شدن اعتبار یک قوم یا فامیل منجر می شود. برخورداری طرفین ازدواج از حمایت های خانوادگی و شناخت بهتر و بیشتر، از دیگر مزیت های قابل توجه ازدواج فامیلی تلقی می شود.
 

شناخت قبلی دختر و پسر در تداوم زندگی آنها نقش مهمی دارد. این شناخت می تواند مربوط به خانواده نیز باشد. خانواده دو طرف اگر همدیگر را از قبل بشناسند برای ادامه زندگی فرزندشان از خود گذشتگی بیشتری می کند. خواسته ها و رفتارهایشان را می شناسند. از درآمد همدیگر خبر دارند. این خانواده ها معمولا از لحاظ فرهنگی در یک سطح هستند.
 

یکی از مشکلاتی که قبل از ازدواج، خانواده ها با آن درگیر هستند این است که آیا فرزندشان خوشبخت می شود؟ آیا زندگی آنها تداوم دارد؟ آیا به شناخت کافی از فرد رسیده اند یا خیر؟ در ازدواج های فامیل به دلیل شناخت بیشتر استرس این مسائل کمتر است و میدانید در هنگام بروز مشکل با او چه برخوردی داشته باشید.
 

یکی دیگر از مزایای ازدواج فامیلی این است که ارزش های فرهنگی حفظ می شود و به نسل بعد منتقل می شود. متاسفانه در بعضی ازدواج ها به دلیل تفاوت های فرهنگی، خانواده دچار دوگانگی فرهنگی شده و بالطبع این دوگانگی در ظاهر و رفتار فرد نیز تاثیر می گذارد.

 

در تحقیقات انجام شده و طبق آمارها مشخص شد زنانی که با مردان فامیل وصلت کرده اند، رفاه اقتصادی بیشتری دارند. دلیل این موضوع این است که خانواده های دوطرف به دلیل فامیل بودن و نزدیک بودن به یکدیگر فرزندان خود را مورد حمایت مالی قرار می دهند. چه بسیار زوجینی که به علت اینکه خانواده های دو طرف راضی به ازدواج آنها نبوده اند حتی آنها را از ارث محروم کرده اند. پس بعد از مسائل شناخت، رفاه مالی یکی از مزایای مهم ازدواج فامیلی است.
 

برخی مطالعات نشان می دهد که درصد طلاق در ازدواج های فامیلی کمتر است. زیرا در این نوع ازدواج ها حتی اگر زوجین به بن بست رسیده باشند خانواده های آنها از هر طریقی سعی می کنند که از طلاق جلوگیری کنند. دلیل دیگر اینکه زوجین می دانند که جدایی بین آنها باعث از هم پاشیدن بنیان دو خانواده می شود. بنابراین سعی می شود با وساطت بزرگتر ها میان آنها آشتی برقرار شود.
 

معایب ازدواج های فامیلی را نمی توان نادیده گرفت. بر این اساس، عدم انجام تحقیقات از طرف مقابل به علت آشنایی طولانی مدت و دخالت و مداخله اطرافیان، بخشی از معایب این نوع ازدواج می باشد. بدون تردید، احتمال بروز مشکلات ژنتیکی در فرزندان، از مهمترین و در عین حال بزرگترین معایب ازدواج فامیلی به شمار می آید. لازم به ذکر است که ازدواج های فامیلی، از علل و عوامل اصلی بیماری های ژنتیکی و معلولیت در کشور ما محسوب می شوند.
 

معمولا در ازدواج های فامیلی، دخالت های خانواده بیشتر می شود. این دخالت ها ممکن است به کل فامیل سرایت پیدا کند. اگر مشکلی بین دختر و پسر یه وجود بیاید پای هر دوخانواده به میان می آید. فقط کافی است دختر و پسر خانواده هایشان را از این مشکل با خبر کنند آن وقت است که کل فامیل درباره آنها صحبت می کنند.
 

اگر میان زوجین مشکلی پیش بیاید و خانواده ها از این مشکلات با خبر شوند. ممکن است پس از اینکه مشکل میان زوجین برطرف شد باز هم تنش در خانواده های آنها به وجود بیاید. خانواده های دو طرف مثل سابق نمی شوند و روابط آنها همانطور تیره و تار می ماند. در این اوضاع علاوه بر اینکه آبروی زوجین در فامیل رفته است دیگر نمی توانند ارتباط قدیمی را با یکدیگر داشته باشند.
 

از دیگر خطرات مهم و حائز اهمیت نشأت گرفته از ازدواج فامیلی، احتمال بالای سقط جنین در این نوع از ازدواج می باشد. بر اساس تحقیقات به عمل آمده، در این زمینه اثبات شده است که درصد مرده زایی و سقط جنین ناخواسته در پیوندهای خویشاوندی و ازدواج های فامیلی، در مقایسه با ازدواج های غیر فامیلی، بسیار بیشتر و بالاتر می باشد.

بر این اساس، از 484 مورد ازدواج های غیر فامیلی، در حدود 50 مورد سقط جنین گزارش شده است. این در حالی است که 22 مورد سقط جنین از 120 ازدواج فامیلی ثبت شده است. از آنجایی که عواقب و تبعات ازدواج های فامیلی به نسبت ازدواج های غیر فامیلی بیشتر می باشد، قبل از قطعی شدن تصمیم به ازدواج، استفاده از خدمات مشاوره پیش از ازدواج راهکار مثمر ثمری تلقی می شود. از طرف دیگر، انجام آزمایشات ژنتیک نیز برای آگاهی از درصد خطر و تبعات ازدواج فامیلی، بسیار تاثیرگذار و مؤثر می باشد.
 

به طور کلی، چنانچه بیماری ها و مشکلات و معلولیت های ناشی از ازدواج فامیلی توسعه و گسترش پیدا نماید، در آینده ای نه چندان دور، درصد قابل توجهی از جمعیت کشور ما با انواع و اقسام معلولیت های خفیف و شدید ذهنی و جسمی مواجه خواهند شد. ذکر این نکته ضروری به نظر می رسد که به طور میانگین در کشور ما بالغ بر هزار کودک به صورت روزانه و افزون بر 350 هزار نوزاد به صورت سالیانه، با نقص هایی نظیر معلولیت چشم به جهان می گشایند.

عامل و علت اصلی معلولیت اغلب قریب به اتفاق این کودکان، بصورت مستقیم به ازدواج فامیلی بر می گردد. این مسئله پایان ماجرا نبوده، بلکه متاثر از ازدواج های خویشاوندی، اختلالاتی نظیر عقب ماندگی ذهنی، معلولیت جسمی، بیماری های ژنتیکی و بیماری های تالاسمی، با سیر صعودی همراه شده است. نقص ایمنی و متعاقب آن بیماری های عفونی نیز از دیگر بیماری های ماحصل ازدواج فامیلی به شمار می رود. ناگفته نماند که بیماری شب کوری هم می تواند در نتیجه پیوندهای خویشاوندی بروز پیدا نماید. این بیماری به علت کمبود ویتامین A و افزایش سن کودک حتی می تواند منجر به کوری دائم کودک شود. 

در بعضی بیماری ها، هر دو زوج اگر دارای ژن معیوب باشند، به احتمال زیاد فرزندشان نیز آن ژن معیوب را به ارث خواهند برد. مثلا اگر پدر و مادر ژن معیوب ناشنوایی و نابینایی داشته باشند ممکن است این ژن را به فرزندشان انتقال دهند. در ضمن بیماری هایی مانند دیابت نیز که منشا ژنتیکی دارند نیز در این بچه ها بیشتر خواهد شد. البته این ریسک به هر حال در تمام زوجین وجود دارد و همه باید آزمایش های ژنتیکی لازم را قبل ازدواج انجام دهند. اما ریسک ابتلا به این بیماری ها در ازدواج های فامیلی بیشتر خواهد بود.
 

- معلولیت
- عقب ماندگی ذهنی
- نابینایی
- ناشنوایی
- بیماری های قلبی و عروقی
- فشار خون
- اسکیزوفرنی
- سرطان های مبهم
- بیماری های پروانه ای
- بیماری های استخوانی
- اختلالات خونی
 

در ازدواج فامیلی، حتی پس از انجام آزمایشات قبل از ازدواج، در زمان حاملگی، باید غربالگری صورت بگیرد. زیرا آزمایشات قبل از ازدواج تنها می تواند برخی از بیماری ه مانند تالاسمی و عقب ماندگی را نشان دهد. اگر چه این تنها یک احتمال است. اما با توجه به فامیل بودن طرفین باید تمام اقدامات احتیاطی صورت بگیرد. مزایا و معایب ازدواج فامیلی بسیار است اما می توان گفت هر کس بر حسب شرایط و امکانات موجود خود تصمیم به ازدواج با فامیل می گیرد. حال که درباره مزایا و معایب ازدواج فامیلی بیشتر مطالعه کردید. بهتر است درمورد اقدامات قبل از آن هم بیشتر بدانید.
 

- همه فامیل را در ابتدا از نیت تان با خبر نکنید

- قبل از ازدواج تحقیق کنید( حتی در ازدواج فامیلی مسائلی وجود دارد که شما از آن باخبر نیستید. شاید یک همسایه و دوست شما به چیزهایی بگوید که هیچ وقت راجب آن فرد نمی دانستید)

- به یک مشاوره خانواده مراجعه کنید. ( تمام جوانب ازدواجتان را با کمک یک مشاور بررسی کنید. بهتر است مشاوره طی چند جلسه صورت پذیرد.یک جلسه نیز با حضور خانواده های دو طرف باشد)

- مراجعه به مشاوره ژنتیک و انجام آزمایشات کامل

- در ابتدا سعی کنید از دخالت های خانواده جلوگیری کرده و خود در زندگی تصمیم بگیرید.

- پس از انجام آزمایشات ژنتیک، سعی کنید چند جلسه با همسر آینده جلسه بگذارید و خصوصی در مورد خودتان و مسائل زندگی صحبت کنید.

- بعد از ازدواج و قبل از حاملگی تحت نظر پزشک باشید.

- حتما آزمایش غربالگری را در طی حاملگی انجام دهید. زیرا برخی بیماری های منتقله تنها درآن زمان خود را نشان می دهند.

و در انتها سعی کنید حدالامقدور مشکلات میان خود و همسرتان را بین خودتان حل کنید و به خانواده های خود چیزی نگویید.

منبع: مرکز مشاوره رهیاب - معصومه راهی